Misverstanden over 3D printen

3D printen is de laatste twee jaar helemaal in het nieuws en de innovaties lijken elkaar in een rap tempo op te volgen. De mogelijkheden van stereolithografische productieprocessen, zoals 3D printen, zijn slechts beperkt door ontwerpcreativiteit. Het enthousiasme rondom de berichtgeving is dan ook groot en het nieuws pikt elke vorm van speculatie over nieuwe toepassingen op. En omdat iedereen het nieuws herhaalt, ontstaan er ook misverstanden. Ik heb er een paar verzameld.

  1. 3D printen is iets van de laatste jaren
    Nee, dat is het niet. 3D printen werd al in 1984 door Charles Hull uitgevonden, die er het bedrijf 3D Systems voor oprichtte. 3D printen is de laatste tijd vooral in het nieuws omdat er in de hobbysfeer veel mogelijkheden ontstaan en 3D printen betaalbaar wordt. Professionals maken al veel langer gebruik van 3D printen.
  2. Je kunt met alles 3D printen!
    Nee, dat is niet zo. 3D printen gaat in dunne laagjes, waarbij het nieuwe laagje ondersteund moet worden door het voorgaande laagje. Het gebruikte materiaal moet daarom tijdig uitharden. Maar niet té snel, want anders verstopt de transportleiding van het materiaal. Vervormbaarheid en relatief gewicht zijn hierbij sleutelwoorden. Kunststof wordt veel gebruikt, maar snel stollende etenswaren kunnen ook. Chocola smelt mooi en stolt snel en is daarom uitstekend geschikt om mee te 3D printen. Beton is niet geschikt. Slagroom wel. Lichte klei wel.
  3. Met 3D printen kun je een pistool printen
    Je kunt zeker een pistool printen, of een mes, of een breekijzer. Deze voorwerpen zijn echter van plastic. Het afvuren van een plastic pistool levert een groter gevaar op voor de gebruiker dan voor het doelwit en een plastic mes is niet heel scherp. Het maakt wel mooie krantenkoppen.
  4. Je moet later nog alle onderdelen in elkaar zetten
    Nee, dat hoeft niet. Het is alleszins mogelijk om in elkaar passende onderdelen, zoals scharnieren of tandwielen, reeds geassembleerd te printen.
  5. 4D printen is iets nieuws
    Nee, dat is het niet. Er is, anders dan in de media, geen sprake van 4D printing: de beschrijving hiervan slaat op het printen van volledig geassembleerde voorwerpen en slimme ontwerpen. Dat kan al sinds 1984. Zie ook punt 3.
  6. 3D printen levert geen innovaties op
    Ik denk van wel: er worden honderden nieuwe 3D voorwerpen per dag bedacht en veel ervan heb ik nog nooit eerder gezien. Mensen worden creatief met 3D-ontwerptools omdat ze weten dat alles wat ze kunnen bedenken kunnen (laten) produceren.
  7. 3D printen voor thuisgebruik is de toekomst
    Waarschijnlijk niet op de manier zoals deze nu in het nieuws is, waarbij een rol plastic wordt omgesmolten tot voorwerpen. Die manier waarop plastic wordt gesmolten en in laagjes wordt opgebracht om zo te komen tot een 3D voorwerp is erg foutgevoelig, tijdrovend en technisch lastig om langdurig probleemloos te laten werken. Het smelt-en-print-in-laagjes-proces is echter bereikbaar voor hobbyisten en spreekt erg tot de verbeelding. Professionals, zoals Shapeways, gebruiken echter iets anders.
  8. Met 3D printen krijg je thuisfabriekjes die de grote fabrieken bedreigen
    Geen schijn van kans op: 3D printen is geschikt voor "one off" productie: voorwerpen waar je maar één of een klein aantal van nodig hebt. Het hele productieproces is vooral geschikt voor het maken van een prototype: het proces is te duur (energieverbruik) om te kunnen concurreren tegen bijvoorbeeld een spuitgietproces of het vacuumvorm proces. En vergeet niet dat het printen van 3D voorwerpen relatief veel tijd in beslag neemt: het printen van één enkel Lego blokje neemt al gauw tien minuten in beslag, terwijl in die tijd er duizenden blokjes via een spuitgietproces gemaakt worden.
  9. Met 3D printen kun je huizen printen!
    In theorie wel. Maar het maken van huizen is een eeuwenoud productieproces waar veel kosteneffectievere oplossingen voor zijn dan "printen". In de kostenopbouw van een huis zijn de loonkosten slechts een deel van het eindbedrag: bouwmaterialen, inrichting, grondkosten en belastingen veranderen niet met 3D printen. Maar het maakt wel mooie krantenkoppen.
  10. 3D printen levert geen nieuwe mogelijkheden op
    Juist wel: het stimuleert innovatie enorm! Je kunt dingen maken die niet op een andere manier te produceren zijn. Bijvoorbeeld aluminium buizen met een honingraad profiel. En onderschat de motiverende waarde niet: ontwerpers kunnen nu op hun eigen bureau prototypes produceren. Dit stimuleert enorm de ontwerp innovatie.
  11. 3D printen is een uitkomst in de medische wereld
    Absoluut. Ondanks het feit dat de medische wereld meerdere methoden heeft voor het ontwikkelen van prostheses, is 3D printen een oplossing die goed aansluit op de toch al aanwezige 3D scanmethoden.
  12. Een 3D printer is onbetaalbaar
    Nee hoor, een 3D printer is er al voor een kleine 400 euro, zoals de Hadron die ik zelf heb gebouwd.

Aandrukconstructie voor het filament